در شرایط فعلی که مفاهیم و امکانات نرمافزاری و ارتباطی به سرعت در حال تغییر و تکامل هستند، مقوله امنیت اطلاعات از جایگاه ویژهای برخوردار شده است.
تنوع و ماهیت ساختارهای ارتباطی و منابع نرم افزاری سبب شده تا امنیت اطلاعات به عنوان یک نیاز اولیه و پایه ای مورد توجه قرار گیرد.
نرمافزار مدیریت منابع تصاویر
رشد و نیاز روز افزون استفاده از دوربین های مدار بسته در کشور، استفاده از سیستم های مدیریت منابع و آنالیز تصویر را الزامی نموده است
کلی امنیتی در استفاده از نرمافزارهای مدیریت منابع و آنالیز تصویر را میتوان به صورت کلی زیر دستهبندی نمود:
شایان ذکر است موارد به صورت کلی مطرح شدهاند و از دیدگاه های گوناگون میتوان پارامترهای دیگری را نیز در نظر گرفت.
نحوه (غیر) فعالسازی
۱) با استفاده از اینترنت و بطور مستقیم
۲) نصب توسط کاربر به صورت محلی پس از دانلود از اینترنت
۳) نصب توسط کاربر به صورت محلی از یک مدیا ارائه شده نظیر CD
۴) از قبل نصب شده مانند NVRها
منابع سخت افزاری و نرم افزاری
۱) به صورت کنترل شده توسط کمپانی شامل دوربین و سایر تجهیزات
۲) به صورت آزاد و توسط کاربر
۳) سیستم عامل بخصوص ویندوز و نسخه جدید آن (Windows 10)
۴) نرم افزارهای جانبی و بانکهای اطلاعاتی نظیر MySql و Oracle
بروز رسانی
۱) مستقیم از اینترنت
۲) به طور غیر مستقیم از اینترنت (دانلود و سپس انتقال به سیستم)
۳) ارسال بر روی مدیا نظیر CD یا Flash Memory
۴) توسط کمپانی و یا نماینده آن
پشتیبانی
۱) مستقیم از اینترنت با دسترسی به سیستم
۲) به طور غیر مستقیم از اینترنت
۳) ارسال بر روی مدیا نظیر CD یا Flash Memory
۴) حضور نماینده فنی کمپانی
درگاههای نرم افزاری و تصویری
۱) خواندن یک تصویر خاص از طریق دوربین و ایجاد اختلال
۲) ایجاد اختلال زمانی در نحوه عملکرد نرم افزار
۳) دسترسی به منابع و اطلاعات
۴) ایجاد اختلال و تغییر در صحت اطلاعات
۵) استفاده از اطلاعات کدبندی شده در داخل نرم افزار برای استفاده خاص
هر سازمانی با توجه به محیط کاری و شرایط اختصاصی خود، قادر به امتیازدهی به هر سیستمی بر اساس پارامترهای فوق است.
ولی آیا هر سازمانی بایستی با صرف وقت و هزینه زیاد نسبت به انجام این ارزیابی اقدام نماید؟ بطور قطع و یقین پاسخ منفی است.
روش های گوناگونی برای کاهش و اجرایی نمودن این امر وجود دارد، به عنوان مثال مراکز تصمیم گیری در کشور می توانند با انجام این مهم و معرفی سیستم ها در راستای پاسخ به پرسش فوق حرکت کنند.
جغرافیای سیاسی منابع خرید
اگر به شرایط فعلی بازار کشور و سیستم های نرم افزارهای مدیریت منابع و آنالیز تصویر موجود در کشور توجه کنیم، می توان منابع را به روش ذیل دستهبندی نماییم.
۱) سیستم های تولید شده در اروپا، امریکای شمالی و استرالیا نظیرMilestone, Genetec, و Digifort
۲) سیستم های تولید شده در روسیه و اروپای شرقی نظیر Axxon
۳) سیستم های تولید شده در شرق دور شامل ژاپن، چین و تایوان نظیر QNAP
۴) سیستم های تولید شده در ایران بر اساس استفاده از منابع متن باز (Open Source) های موجود در اینترنت
۵) سیستم های تولید شده در ایران از پایه و بدون وابستگی خارجی نظیر شیردال
این دسته بندی به هیچ عنوان مربوط به ارزیابی قابلیت های فنی نیست و تنها حوزه جغرافیایی و سیاسی منبع خرید مد نظر است.
شرایط فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی هر کشوری اقتضا میکند تا در استفاده از منابع مورد نیاز، علاوه بر مفاهیم فنی و اجرایی به ماهیت سیاسی و جغرافیایی منابع نیز توجه ویژه داشته باشد.
در مقوله امنیتی سخن میگوییم و فقط منافع اقتصادی نمیتواند مدنظر باشد، در برخی نرمافزارها حتی مشخصات دوربین را به کمپانی اصلی برای ثبت و فعال سازی اعلام میکنند!
سوال آن است که آیا میشود به هر منبع و شرکتی حتی با توانمندی فنی بالا در مقوله امنیت اعتماد کرد؟
آیا استفاده از یک سیستم مطمئن داخلی که نیازها را نیز پوشش میدهد بهتر از بکارگیری یک سیستم فنی خوب ولی نامطمئن خارجی نیست؟
چند مورد امنیتی که میتواند براحتی در نرم افزارهای خارجی و متن باز وجود داشته باشد عبارتند از: (موارد ذیل مشتی از خروار است!)
۱) دسترسی به اطلاعات هر سازمان برای شناسایی افرادی که در آن سازمان رفت و آمد دارند.
۲) قرار دادن تصویر اشخاص مهم بصورت کد شده در نرمافزار و استفاده از تکنیک های خاص برای شناسایی آنان
۳) حساس بودن نسبت به برخی متون و علائم در سازمانها و مراکز مختلف و تغییر ماهیت عملکرد نرم افزار
۴) دستکاری تصاویر و Log File برای ارائه اطلاعات نادرست به دست اندرکاران
۵) برنامهریزی زمانی مخفی برای فعال یا غیر فعال شدن بخش هایی از نرم افزار
۶) استفاده از انواع ویروس برای حمله سایبری به کشور
۷) استفاده از علائم خاص برای غیر فعال نمودن آلارم ها توسط افراد نفوذی و غیر مجاز
۸) . . . . . .
در خصوص نرم افزارهای مبتنی بر متن باز ذکر چند نکته حایز اهمیت است:
۱) کلیه اشکالات فوق حتی در برخی موارد شدیدتر در اینگونه سیستم ها وجود دارد، بعنوان مثال حفره های امنیتی به راحتی در اینگونه سیستم ها وجود دارد، چرا که Source اصلی نرمافزار در اختیار عموم است!
۲) در سیستم های متن باز یکی از مشکلات متداول وجود کدها و بخش های برنامه نویسی اضافی و غیر لازم است که توسط افراد مختلف برای کاربردهای متفاوت و در برخی موارد غیر مرتبط در سیستم تعبیه شده است. این موضوع سبب کاهش کارآیی نرم افزار و افزایش اشکالات و حفره های نرمافزاری میشود.
نرمافزار شیردال
خوشبختانه در طی دهه گذشته استفاده از نرم افزارهای ایرانی در بسیاری از سازمان ها و مراکز مورد توجه قرار گرفته و امروزه شاهد پیشرفت چشمگیر صنعت نرم افزار در حوزه های مختلف شامل بانکداری، بورس، محاسبات مهندسی، سینما، رادیو و تلویزیون، مدیریت اطلاعات، اتوماسیون اداری و صنعتی، نرم افزارهای پزشکی و بیمارستانی، کتابداری و کتابخانه، آرشیو و نگهداری اطلاعات، فروش و بازاریابی مجازی، بازی ها رایانهای، رزرواسیون و فروش آنلاین، ارتباطات و نقل و انتقال داده ها، دیواره آتش، ضد ویروس، موارد امنیتی و اطلاعاتی در خصوص شناسایی افراد، پاسپورت، کارت های هوشمند، کارت ملی و نظایر آنها هستیم.
این پیشرفت مدیون همت بلند مدیران و کارشناسان داخلی است که با توجه ویژه به مقوله نرم افزار در کشور بدست آمده است.
دانش علمی و فنی و تجربه عملی در خصوص سیستم های پردازش تصاویر و بانک های اطلاعاتی همراه با آگاهی و تسلط به مقوله های امنیتی، پایه اصلی در طراحی و پیاده سازی سیستم های امنیتی است.
این شرکت با بیش از ۵۰ سال مجموع تخصص و تجربه مدیران و کارشناسان خود در زمینه های فوق الذکر و به منظور برآورده نمودن نیاز کشور اقدام به سرمایه گذاری، بررسی، طراحی و برنامه نویسی سیستم جامع امنیتی برای دوربین های مدار بسته نموده است.
امروز مفتخریم که اعلام کنیم نرمافزار “شیردال” با بهرهگیری از منابع مالی و توان داخلی تولید و در برخی سازمان های کشور در حال استفاده است.
ساختار این نرم افزار بر اساس استفاده از لینوکس و سیستم عامل ملی طراحی شده است و امکان توسعه و اتصال به سایر سیستم ها از طریق واسط های نرم افزاری را دارا میباشد.
برخی از قابلیتهای این سیستم عبارتند از:
۱- ارائه در سه نسخه برای کاربری های گوناگون که عبارتند از:
a. شیردال پایا : بصورت تک سرور و برای تعداد محدود دوربین بر اساس شرایط سخت افزار و شبکه
b. شیردال پویا: بصورت نامحدود سرور موازی و برای تعداد نامحدود دوربین
c. شیردال پیشرو: بصورت نامحدود سرور درختی و برای تعداد نامحدود دوربین
۲- سادگی استفاده و آموزش سریع برای کاربران در هر سطحی
۳- اجرا سرور در محیط سیستم عامل لینوکس
۴- امکان پشتیبانی چندین زبان به طور همزمان در نرم افزار
۵- ساختار شبکه ای و امکان پوشش نامحدود دوربین، سرور و کلاینت
۶- استفاده از قابلیت های پردازنده های ۶۴ بیتی بصورت چند سروری
۷- فرمت های تصویری استاندارد شامل MJPEG، MP4 و H264
۸- فرمت های صدای استاندارد شامل AAC، G711 و G726
۹- بانک اطلاعاتی بهینه با قابلیت پاسخ دهی بلادرنگ
۱۰- پشتیبانی تکنولوژی دوربین های شبکه ای (IP) و آنالوگ
۱۱- پشتیبانی RTSP، HTTP و ONVIF برای ارتباط با دوربین ها
۱۲- پشتیبانی TCP/UDP برای ارتباط اجزای داخلی سیستم
۱۳- پشتیبانی قابلیتهای ویژه دوربین ها که در ONVIF وجود ندارد
۱۴- امکان اتصال به سیستم های امنیتی و اطلاعاتی نظیر PSIM
۱۵- پشتیبانی از دوربین های با رزولوشن بالا (Megapixel)
۱۷- ذخیره تنظیمات هر کاربر به صورت جداگانه در سرور و بازیابی آن
۱۸- امکان دسترسی به آرشیو دوربین ها از طریق FTP
۱۹- پشتیبانی از ضبط و پخش همزمان دوربین ها
۲۰- مدیریت تنظیمات دوربین بدون استفاده از درگاه کنترلی دوربین
۲۱- امکان تعریف خط مجازی برای ضبط در هنگام عبور از آن
۲۲- پشتیبانی اتاق کنترل، Video Wall و چند مانیتور
۲۳- نمایش چندین ویدئو همزمان از یک دوربین (Live و Playback)
۲۴- امکان محدود کردن بازه زمانی مجاز برای فعالیت هر کاربران
۲۵- امکان محدود کردن کاربر به استفاده از یک ایستگاه خاص
۲۶- تعریف نامحدود رویدادها، عملیات و روال های به هم مرتبط
۲۷- امکان تعریف ناحیه جدید برای تشخیص متحرک
۲۸- انتقال تصاویر ذخیره شده به سایر محیط ها
۲۹- قابلیت تعریف Bookmark برای جستجو های آتی
۳۰- تعیین محل دوربین ها و نمایش وضعیت دوربین و آلارم ها روی نقشه
۳۱- و بسیاری موارد دیگر . . . . . . .
مقایسه شیردال با محصولات خارجی
ارزش افزوده هر محصول در مقایسه با محصولات مشابه به عوامل و پارامترهای زیادی بستگی دارد که در مقوله نرمافزار در کشور، خوشبختانه وجود کارشناسان و برنامه نویسان ماهر و مسلط به آخرین دستاوردهای فناوری اطلاعات مهمترین پارامتر است.
در این راستا خودباوری و حمایت منطقی از توانمندی های بسیار مهم و کلیدی است.
سایر عوامل را می توان به
۱- عوامل امنیتی و اطمینان از محصول: بطور مفصل مورد برسی قرار گرفته است .
۲- قابلیت های فنی: ساختار و نوع و نحوه ارائه محصول شیردال پوشش کاملی را برای مراکز کوچک، متوسط و بزرگ (enterprise) فرآهم آورده و مشخصات فنی شیردال در بالا شرح داده شده و در ضمن رضایت استفاده کنندگان از قابلیتهای نرم افزار دلیل مناسبی برای توانمندی های فنی نرم افزار است.
۳- پشتیبانی فنی و توسعه: آموزش مناسب، استفاده از تیم های پشتیبانی در مراکز استان ها و امکان تماس مستقیم با تیم طراحی و برنامه نویسی همگی حاکی از شرایط مطلوب تر نرمافزار شیردال در مقایسه با رقبا در داخل کشور است.
۴- اعمال تغییرات: با توجه به انجام طراحی و برنامه نویسی توسط کارشناسان شرکت امکان اعمال تغییرات و هماهنگ سازی نرم افزار برای درخواست های ویژه و اختصاصی وجود دارد که در عمل برای نرم افزارهای خارجی چنین مهمی میسر نیست.
۵- قیمت فروش: قیمت فروش برای نسخه های گوناگون شیردال در مقایسه مستقیم با نرم افزارهای خارجی از ۳۰ تا بیش از ۱۰۰ درصد ارزان تر است. در ضمن نحوه فروش شیردال مبتنی بر هزینه های پنهان و درخواست هزینه اضافی برای اضافه نمودن قابلیت ها و امکانات نیست که در عمل توسط کمپانی های خارجی مورد استفاده قرار میگیرد.
نرمافزار یوزتا
مراکز اداری، تجاری، نظامی، خصوصی و عمومی همواره در تلاش برای ایجاد محیطی سالم، با هیجان، قابل توسعه، انعطافپذیر، زیبا، کارآمد و با امنیت بالا هستند. البته یافتن راهحلهای مناسب، چندان ساده نیست، آنهم راهحلهایی که دارای پاسخ مناسب در راستای کاهش ریسک در امنیت، سلامت محیطی و افزایش کمی و کیفی عملکرد را شامل شوند.
این مراکز نیازمند به یک سامانه سازگار با قدرت پاسخگویی مناسب هستند که علاوه بر اقتصادی بودن، آنها را در انجام وظایف و دستیابی به ایدهآلها یاری نماید.
امروزه با تجزیه و تحلیل دادههای بزرگ و متنوع علاوه بر آگاهی از شرایط فعلی امکان برنامهریزی و آیندهنگری به روش مطلوب قابل بررسی است.
تصاویر حاصل از دوربینهای مداربسته شامل بخش مهمی از این اطلاعات ارزشمند هستند که علاوه بر امور امنیتی دارای کاربردهای خدماتی، اجرایی، مدیریتی و سلامت و شادابی محیط نیز میباشند
پردازش و آنالیز تصاویر دارای اصول و قواعد علمی و فنی خاصی است که با توجه به محیط و نیاز تعیین و پیادهسازی میشوند. سامانه یوزتا یک محیط پایه و اساسی دارد که براساس اصول علمی و فنی پردازش و آنالیز تصاویر طراحی و پیاده سازی شده است و برای تطابق با شرایط مورد درخواست عوامل دیگری نیز وجود دارند. برخی از این عوامل مهم و کلیدی عبارتند از :
۱) ماهیت پردازش و آنالیز تصاویر: بعنوان مثال آیا جنبه امنیتی به جنبه بهبود نحوه ارایه خدمات ارجحیت دارد ؟
۲) محیط اجرا: آیا محیط کنترل شده است ؟ از جهت نور، عوامل جوی، شب و روز و ….
۳) آیا محل استقرار، تعداد و نوع دوربینها، متناسب با نیاز پردازش و آنالیز تصاویر است ؟
۴) آیا ساختار و شبکه ارتباطی مورد نیاز براساس نوع و تعداد دوربین ها و پردازش های مورد نیاز وجود دارد ؟
بنابراین برای پیاده سازی چنین سیستمی انجام مراحل زیر الزامی است:
۱) آشنایی اولیه و کلی با مفاهیم پردازش و آنالیز تصاویر و یوزتا در صورت لزوم
۲) امکان سنجی دقیق شامل شرایط موجود، نیازها و برآورد میزان بودجه
۳) براساس امکان سنجی و میزان بودجه تایید شده، انجام کار برنامه ریزی خواهد شد.
نرم افزار آنالیز تصاویر با نام ” یوزتا ” توسط همین مجموعه در حال اتمام و ارائه است که قابلیتهای کلی آن عبارتند از
امید است با حمایت و نظارت منطقی از اینگونه نرم افزارها در کشور، علاوه بر داشتن سیستم های امنیت ملی، شاهد شکوفایی اقتصادی و ایجاد مشاغل درآمدزا و دایم در کشور باشیم.
این مقاله را می توانید به صورت فایل pdf از لینک زیر دریافت کنید.
shirdal